Zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat, m. in. w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza. Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie. Przysługuje na równi matce lub ojcu dziecka i jest wypłacany temu z rodziców, który wystąpi o jego wypłatę.
Za nieprzewidziane zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko uważa się takie zamknięcie tych placówek, o którym ubezpieczony został zawiadomiony w terminie krótszym niż 7 dni przed dniem zamknięcia. Zamknięcie żłobka, przedszkola lub szkoły w związku z powodzią jest traktowane jako nieprzewidziane zamknięcie placówki, które uprawnia ubezpieczonego do otrzymania zasiłku opiekuńczego. Dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły jest: oświadczenie ubezpieczonego o nieprzewidzianym zamknięciu placówki, wniosek o uzyskanie zasiłku opiekuńczego na druku ZUS Z-15 oraz w przypadku, gdy zasiłek jest wypłacany przez ZUS, dodatkowo zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3 - w przypadku pracowników albo ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. wysokości wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne.
